Arquivos da etiqueta: Antonio Varela

Actividades distintos departamentos (Semana 25 do Neira)

De Senegal a Galicia, un camiño de esperanza

De Senegal a Galicia, un camiño de esperanza

A iniciativa de distintos departamentos abordáronse as seguintes temáticas:

  • Cinema: co visionado de “Lope” de Andrucha Waddington para BAC 1º; “El club de los poetas muertos” de Peter Weir para ESO 3º-4º; e “Un puente hacia Terabithia” de Gabor Csupo para ESO 1º-2º.
  • Charla: Xornalismo hoxe con Gemma Malvido, redactora de La Opinión A Coruña, para ESO 3º.
  • Espectáculo: “Evocación 1989” para ESO 3º – 4º – BAC 1º.
  • Coloquio: “De Senegal a Galicia, un camiño de esperanza”, con Birame Samb, senegales acollido por Voluntariado Social Fonseca, para ESO 1º.
  • Experimentos: “Maxia?… Non, ciencia”, actividade lúdica para ESO 1º.  Ramón Romero e Antonio Varela.

Ciencia Recreativa

Ciencia Recreativa
Ciencia Recreativa

Os profesores eméritos de Física e Química do centro, Ramón Romero Pardo e Antonio Varela Caamaño, presentan a actividade Ciencia Recreativa. É unha continuación das actividades: “Química Máxica”, “Maxia?, Non Ciencia” e “Química?, Non Ciencia” que o Departamento de Física e Química desenvolveu primeiro na Semana da Ciencia durante 3 anos e logo na Semana Intercultural nos últimos 5 anos.

A actividade, que será gratuíta, terá lugar os xoves pola tarde en grupos reducidos nos laboratorios de Física e de Química do centro.

Maxia? Non, Ciencia

Cartel de Maxia?... Non, Ciencia
Cartel de Maxia?… Non, Ciencia

Como xa é tradicional, os profesores Ramón Romero Pardo e Antonio Varela Caamaño do Departamento de Física e Química, dentro da programación da Semana Intercultural, organizaron a actividade “Maxia? Non, Ciencia”.

A actividade estaba dirixida a todo o alumnado do centro, que en 14 sesións repartidas ao longo da semana foi pasando polos laboratorios de física e química.

En cada unha das sesións realizáronse un conxunto de experiencias de física, química e matemática recreativa.

As experiencias deste ano foron as seguintes:

Cru ou cocido

Como se pode saber sen rompelo se un ovo con cáscara está cocido ou non?

Fritir en frío

Facendo uso dun “aceite máxico” frítese un ovo sen quecelo.

Estamos no fondo dun mar de aire

Un ovo cocido entra e sae dun recipiente empurrado polo aire que nos rodea.

Unha bomba de vacío simple e barata

Facendo o vacío e medindo a presión con materiais sinxelos.

Pilas caseiras

Construindo pilas caseiras con patacas e limóns para logo alimentar con elas calculadoras, cronómetros e leds.

Maxia matemática

Maxia con naipes e sistema binario de numeración.

Cartel da actividade "Maxia?... Non, Química"
Cartel da actividade “Maxia?… Non, Química”

O Departamento de Física e Química pretende contribuir ao Ano Internacional da Quimica que se está a celebrar neste ano 2011 coa actividade “Maxia? … Non, Química”. Esta actividade que forma parte da Semana Intercultural e está dirixida a todo o alumnado do centro presenta unha serie de experimentos aparentemente máxicos que sen embargo teñen unha sinxela explicación química.

Os “trucos” que se presentan na actividade son:

A botella azul

Nunha botella hai un líquido incoloro que cando se axita vólvese azul. Ao cabo duns minutos volve a ser incoloro. O proceso pode repetirse varias veces.

Cambios de cor: Fenolftaleína e extracto de lombarda

Cando se mesturan diversos líquidos incoloros aparecen cores que desaparecen e volven a aparecen en novas nesturas.

Velas que se apagan cun líquido invisible

Prepárase nunha xarra un “líquido invisíbel” e emprégase posteriormente para apagar varias velas.

O papel que arde cando se lle sopla

Unha folla de papel arde cando se sopla por enriba dela.

Sacar unha moeda da auga sen mollarse

Cunhas cerillas e un vaso a auga desaparece.

O naufraxio do Casón

A actividade remata coa reproducción a pequena escala do acontecido no ano 1987 cando o cargueiro Casón embarrancou nas costas de Fisterra.

Ano Internacional da Química

Logo do Ano da Química
Logo do Ano da Química

Toda a materia coñecida -gasosa, líquida ou sólida- está composta por elementos químicos ou por compostos formados por ditos elementos. O coñecemento que os humanos temos do noso medio natural está baseado nos nosos coñecementos de química, e aínda máis, tódolos procesos que teñen lugar nos seres vivos están controlados por reaccións químicas.

A Unión Internacional de Química Pura e Aplicada (IUPAC) e a UNESCO acordaron a proclamación de 2011 como o Ano Internacional da Química xa que é hora de celebrar os logros da química e a súa contribución ao benestar da humanidade. As actividades organizadas durante este ano pretenden:

  1. Aumentar a apreciación pública da química como resposta as necesidades do mundo.
  2. Fomentar o interese da xente nova pola química.
  3. Celebrar as contribucións das mulleres ao mundo da química así como os principales fitos históricos, especialmente o primeiro centenario da concesión do Premio Nobel a Marie Curie e da creación da Asociación Internacional de Sociedades Químicas.

Semana Intercultural

Tríptico informativoEra marzo, amencendo abril. Tempo de aprendizaxe e lecer, tempo de recepción e exposición. Mentres unha exposición sobre a muller innovadora na ciencia se exhibía no corredor inferior, mentres alumnado de diversos cursos participaban nun intercambio cun centro bretón, alumnado e profesorado do IES Neira Vilas debullaba e asimilaba os variados coñecementos e visitas que no centro se teceron na Semana Intercultural 2009.

Do 30 de marzo ao 3 de abril tiveron lugar toda unha serie de actividades que integraron letras e ciencias, que nos acompañaron nun paseo pola cultura e o entretenemento. Falouse de trasplantes, da loita da muller polos seus dereitos, de aforro enerxético, de experiencias científicas, da meteoroloxía nas obras de Verne, do surf, do decrecemento, da astronomía, de Darwin… Comemos sopas de diversos lugares do mundo, tan variados como a procedencia do noso alumnado, percorremos boa parte dese mundo na proxección clásica de “A volta ao mundo en oitenta días” (1956), aprendemos da nosa contorna con saídas para concienciarnos sobre a necesidade de reciclar. Todo un rebumbio cultural que non queremos deixar de repetir cada ano.

Por iso ten que quedar na nosa lembranza este momento, porque a colaboración do profesorado foi excepcional, porque a participación do alumnado foi exquisita -e non só do noso, tamén tivemos visita dos nosos veciños de Bastiagueiro, do IES María Casares-, porque a colaboración desinteresada dos diversos poñentes foi un agasallo.

É tempo de agradecer a todo o mundo o seu esforzo, sen esquecerse de ninguén: alumnado, profesorado, concelleira, membros do CEFORE, conserxes, limpadoras. Isto non fixo máis que comezar. O ano vindeiro, MÁIS!!!

 

Ciencia na Rúa

Participantes

Ciencia na Rúa
Ciencia na Rúa

O pasado 6 de Maio celebrouse no Parque de Sta. Margarida da Coruña o “XI Día da Ciencia na Rúa” e aló fomos un grupo de alumnos/as de 3º e 4º da ESO (David Corral, Héctor Galindo, Daniel Lamas, Vladimir Kolpakov, Juan Martínez, Pablo Méndez, Eduardo Valeiro, Paula Mirre) e profesores/as (Antonio Varela, Gema Lois e Xosé Rodríguez) deste centro expoñer o proxecto no que estivemos traballando durante o curso. (Algúns alumnos/as de 4º ESO non foron, aínda que traballaron igual que o resto, porque estaban na viaxe Fin de Etapa en Canarias).

O proxecto

Carteis
Carteis

O proxecto consiste no control automático da temperatura e da luz nun invernadoiro. Dito control realízase mediante un programa informático que recibe, a través dunha controladora “Funcam”, os datos procedentes dun sensor de temperatura e doutro de luz. Se a temperatura que se detecta pode danar as plantas por ser demasiado alta, o programa ordena a posta en marcha dun motor que, mediante un mecanismo de piñón-cremalleira, abre unha ventá para ventilar o

O prrograma de control
O prrograma de control

interior. Se a temperatura baixa demasiado, o ordenador pon de novo en marcha o motor para pechar a ventá. Unha luz moi intensa tamén pode estragar a plantación así que se se miden valores por riba dos que no programa están almacenados como “aceptables”, o ordenador activa outro motor que, usando un mecanismo parecido ó anterior, estende unha cortina para dar sombra ás plantas. Cando o sensor indica que non é suficiente a luz que entra no invernadoiro, o motor volve funcionar para recoller a cortina.

Madrugar

Debuxo feito polo profesor Faustino
Debuxo feito polo profesor Faustino

O día 6 foi sábado pero tocou madrugar. A exposición abría ó público ás 11 así que para que nos desa tempo de ter todo listo a esa hora, chegamos ó Parque de Sta. Margarida ás 9 da mañá pero antes xa tiveramos que ir algúns de nós ata o instituto a recoller o invernadoiro

A furgoneta

Aquí si que collía o invernadoiro...!
Aquí si que collía o invernadoiro…!

Cando empezamos a traballar na maqueta durante os recreos non sabiamos que ía saír do instituto e fixémola dun tamaño cómodo para traballar nela pero cando decidimos levala á Ciencia na Rúa atopámonos co problema de que non collía nos coches dos profesores así que tivemos que recorrer á axuda dunha amiga que nos prestou unha furgoneta.

A carpa

Poñendo todo a punto!
Poñendo todo a punto!

No parque atopámonos unha chea de xente de distintos institutos e colexios da zona de A Coruña. A cada centro adxudicáronnos unha carpa para expoñer os nosos proxectos e a nós tocounos xusto ó lado da Casa das Ciencias. Tivemos que carrexar cadeiras, paneis, taboleiros para as mesas, etc, e colocar os pósteres e o proxector de xeito que se visen ben, distribuír as mesas e comprobar que o invernadoiro funcionaba.

Empezamos

Explicando o funcionamento
Explicando o funcionamento

E funcionaba. E empezou a chegar a xente… Ó principio custounos un pouco explicar de forma sinxela e breve como funcionaba o noso invernadoiro pero despois déusenos bastante ben. E entre o público houbo de todo: aqueles que case non se paraban máis que a ver as flores que había dentro do invernadoiro, outros que se interesaban por tódolos detalles da súa construción, do funcionamento e da parte de programación, un señor que nos estivo explicando que el tiña na casa un invernadoiro de verdade cun sistema de control parecido ó noso, e algún que outro ó que case non houbo que explicarlle porque só lle interesaban os caramelos que tiñamos para repartir…

Problemas

Xa empezamos cos problemas...
Xa empezamos cos problemas…

Ó pouco tempo de comezar a chegar a xente rompeu un dos conectores que unían a interface “Funcam” e o panel do invernadoiro. Tivemos que achegarnos a unha tenda de electrónica que hai preto de alí para mercar outro e cambialo. Isto tivo solución pero despois o que se estragou foi unha das entradas da “Funcam”, concretamente a entrada do sinal analóxico da temperatura e iso xa non fomos capaces de amañalo, por máis voltas que lle demos. Quedamos bastante decepcionados porque despois de todo o traballo que fixeramos durante tanto tempo, o sistema non funcionaba por culpa de algo totalmente alleo a nós e que non podiamos reparar alí…

Seguimos adiante

Traballando comodamente sentado...!
Traballando comodamente sentado…!

Pero ó final seguimos adiante e mentres un de nós explicaba, outro facía a simulación das variacións de temperatura e luz dende o programa informático de xeito que a xente puido ver os mecanismos da ventá e a pantalla en funcionamento. Logo démonos conta de que o sensor de luz (coa LDR) funcionaba e podiamos facer pechar e abrir a cortina tapando e destapando o sensor cunha tea.

A haima

A nosa haima
A nosa haima

Pola mañá, a maioría da xente veu entre as 12:30 e as 14:00. Despois déronnos os de organización uns bocadillos e puidemos comelos tranquilamente porque ata as 17:30 case non houbo público. Iso si, despois non tivemos un momento de descanso ata a hora de peche, ás 19:00.

Colaboradores

Un día ocupado
Un día ocupado

Ao longo do día (como vedes nas fotos), case sempre estivemos dous alumnos na haima, aínda que os colaboradores do proxecto tamén estiveron axudando. Os profes que estiveron no proxecto dende o principio, tamén estiveron todo o día. O que xa vimos menos foron outros profes do instituto e por suposto ó resto dos compañeiros dos outros cursos. É que xa se sabe, o sábado é un día moi ocupado..

Mereceu a pena

¡¡Ata o vindeiro Ciencia na Rúa!!!
¡¡Ata o vindeiro Ciencia na Rúa!!!

Logo de todo o traballo realizado, todos os recreos ocupados, varias tardes no instituto, mereceu a pena. Con todo o que nos dixo a xente cremos que se pode mellorar moito este proxecto: poñer un sistema de rega automático, un anemómetro que impida a apertura da ventilación cando vai moito vento, e moitas máis cousas que se nos ocorrerán…. Ademais, o curso que vén imos ser máis “maduros” e “responsables”, pero necesitamos máis xente que colabore connosco, aínda que algún e algunha xa sexan “chicos” de bacharelato… Bromas aparte o curso que vén: máis proxectos de varios Departamentos e con máis alumnos/as.